In overheidskringen in Engeland circuleert momenteel een whitepaper over de kansspelwetgeving. Een dergelijk opiniestuk heeft geen formele status maar wordt wel vaak gebruikt om veranderingen te weeg te brengen. In tegenstelling tot Nederland is de wetgeving op het gebied van legaal gokken in Engeland de afgelopen 15 jaar niet meer gewijzigd. Experts zeggen dan ook dat de huidige wet onvoldoende is aangepast aan de snelle ontwikkeling van de digitale gokbranche, de BBC heeft inzage gehad in het stuk en daarin staat onder meer een verbod op shirtreclame door gokbedrijven vermeld. Daardoor wordt uiteraard in eerste instantie het betaald voetbal getroffen.

Hoe staat het met shirtreclame in het Engelse voetbal?

In het betaalde Engelse voetbal heeft ongeveer de helft van de clubs een gokbedrijf als shirtsponsor. Dat geldt ook voor de hoogste divisie: de Premier League. Opmerkelijk genoeg zal het volgend seizoen in de meest aansprekende competitie dat percentage afnemen. Twee gedegradeerde clubs met een gokbedrijf als shirtsponsor worden vervangen door teams die geen reclame van bookmakers op het shirt hebben. De situatie in de Premier League is ook anders dan in de meeste andere Europese competities. De top in Engeland is eigendom van, of wordt gesponsord door, miljardairs of multinationals. Daar speelt geld nauwelijks een rol.

Dat is heel anders voor de ‘tweede garnituur’ aan de overzijde van het kanaal. Deze clubs moeten opboksen tegen het grote geld en daarbij is sponsoring erg belangrijk. Verder is er nog iets dat in Engeland beduidend anders is dan bijvoorbeeld in Nederland. Vooral in de lagere divisie zijn de gokbedrijven die sponsoren vaak niet legaal of bereikbaar in Engeland. Het Engelse voetbal is in Azië zeer populair en met name om op te gokken. Bookmakers die in Europa niet bekend zijn, kiezen vaak voor een club in een lagere divisie om te sponsoren. Dat zorgt voor enige ongerustheid omdat matchfixing een probleem zou kunnen gaan vormen als een sponsor, die niet onder toezicht staat in Engeland,  te veel invloed zou kunnen krijgen in het Engelse voetbal. Dergelijke incidenten zijn er overigens nog niet geweest.

De Big Step

In Engeland is er meerdere jaren verzet tegen de invloed van gokbedrijven in met name het voetbal. De actiegroep The Big Step wil dat de gokbranche volledig wordt geweerd uit het voetbal. De actiegroep is een initiatief van James Grives. Hij is een voormalig gokverslaafde die zijn probleem met name toeschrijft aan de invloed van de gokbedrijven op zijn favoriete sport: het voetbal. De Big Step is niet langer een kleine organisatie maar heeft veel weerklank gevonden in het land. Het zijn niet alleen particulieren maar ook bedrijven en instellingen die het idee van Grives steunen. Inmiddels zijn er ook 20 betaalde voetbalclubs die lid zijn van Big Step. Daartoe behoren nog geen grote namen. Een enkele club heeft zelfs bewust het contract met een gokbedrijf als shirtsponsor laten ontbinden voordat het zich aansloot bij de Big Step.

Maken de voorstellen in het whitepaper een kans?

Ook in de Engelse politiek gaan zaken vaak erg langzaam. Kenners verwachten dat het wellicht nog wel twee jaar kan duren voordat een aanpassing van de kansspelwet aan de orde zal komen. Daarbij wordt de inhoud van het opiniestuk redelijk onsamenhangend genoemd. Waar voor een volledig verbod van shirtreclame wordt gepleit, bestaat er op basis van het voorstel geen bezwaar tegen reclame in het voetbalstadion. Ook zou het sponsoren van competities, speciale evenementen en andere zaken in het voetbal mogen blijven bestaan. Ook Big Step vindt de whitepaper niet ver genoeg gaan, maar zou het verdwijnen van shirtreclame al als een stap in de goede richting zien. Sommige kenners in Engeland denken dat een verbod op deze manier van sponsoring rampzalig zal zijn voor het voetbal.

De internationale situatie

Engeland is beslist niet het enige land in Europa waar de overheid zich bemoeit met de sponsoring van de sport door de gokbranche. In toplanden voor het voetbal zoals Italië en Spanje is er de afgelopen jaren veel aandacht geweest voor sponsoring en shirtreclame door gokbedrijven. De financiële belangen hebben tot dusver voorkomen dat een volledig verbod werd ingesteld. Dichterbij, in België, lijkt een verbod op shirtreclame door gokbedrijven aanstaande. In ons land is dat nog verder weg. Maar de SP heeft in de Tweede Kamer wel verzocht om een onderzoek om te bepalen in hoeverre de sport zou worden benadeeld door het verbieden van sponsoring door de goksector. In alle gevallen gaat het uiteraard om de zorg dat mensen die kwetsbaar zijn voor een gokverslaving te veel worden blootgesteld aan prikkels.