Bij de invoering van de Wet op de online kansspelen is er overwogen om daarin beperkingen op te nemen op het gebied van reclame voor de branche. Daar is uiteindelijk van afgezien omdat gekozen werd voor zelfregulering. Om dat te realiseren werd overleg gevoerd door vertegenwoordigers van de sector met maatschappelijke organisaties, zoals de Consumentenbond. Dat overleg was niet succesvol en vervolgens ging de branche haar eigen weg. Dat leidde al snel tot bezwaren bij zowel de Consumentenbond als de politiek. Wat politiek betreft zijn er partijen die het online gokken liever compleet zien verdwijnen zoals de SGP en de CU. Bij andere partijen bestaat de vrees dat te veel reclame het risico op gokverslaving doet toenemen en ook jongeren tot 25 jaar zou kunnen aanzetten tot deelname aan online kansspelen, zeker door gebruik te maken van rolmodellen in de reclame.
De Tweede Kamer eist een volledig verbod op reclame
Na een aantal maanden aangezien te hebben hoe de reclame voor de gokbranche zich ontwikkelde, had een meerderheid in de Tweede Kamer er genoeg van. De minister van rechtsbescherming - momenteel Franc Weerwind- werd opgedragen een volledig verbod op ongerichte reclame voor risicovolle kansspelen te realiseren. De minister zelf besloot ook zo snel mogelijk het gebruik van rolmodellen in de reclame aan te pakken. Dat leidde tot enige hilariteit toen duidelijk werd dat de minister nog geen duidelijk beeld had hoe een rolmodel dan zou moeten gedefinieerd. Inmiddels is echter uitgelekt dat er een definitie is bepaald en dat een verbod op het gebruiken van rolmodellen per 30 juni zal ingaan. De volgende tekst wordt door het ministerie overwogen:
“Onder rolmodellen worden in ieder geval personen verstaan die publieke bekendheid genieten en personen met wie andere personen zich willen identificeren of associëren, waaronder:
- personen die hun bekendheid ontlenen aan activiteiten in het heden of het verleden als:
- beroepssporter, sporttrainer of een andere persoon met een publiek zichtbare rol binnen de beroepssport;
- acteur, regisseur, presentator, zanger of een andere persoon met een publiek zichtbare rol binnen de televisie-, film-, theater-, muziek- of andere entertainmentindustrie;
- model, modeontwerper of een andere persoon met een publiek zichtbare rol binnen de schoonheid- of mode-industrie;
- auteur, journalist, columnist, influencer, vlogger, blogger of een andere persoon met een publiek zichtbare rol vanwege het gebruik van gedrukte, audiovisuele, auditieve, online of andere media;
- vertegenwoordiger van een politieke partij of een andere persoon met een publiek zichtbare rol binnen de landelijke, regionale of lokale politiek;
- frequente deelnemer aan kansspelen of een andere persoon met een publiek zichtbare rol op het gebied van kansspelen;
b. personen die vanwege hun ambt of beroep een maatschappelijke voorbeeldfunctie vervullen.”
Hoe gaat het verder met het verbod op reclame?
De sector heeft zelf ook gereageerd en zal de hoeveelheid reclame voor kansspelen beperken. Er zal geen buitenreclame meer worden getoond op bijvoorbeeld bushokjes of andere reclameborden. Ook wordt de reclame op de radio geschrapt. Om kwetsbare jongeren te beschermen komen er geen reclameboodschappen meer voor 22.00 in de avond. De minister heeft echter onlangs in een brief naar de Tweede Kamer laten weten dat hij streeft naar een wettelijk volledig verbod op ongerichte reclame voor risicovolle kansspelen. Daarvoor wil hij proberen de procedure zo kort mogelijk te houden, zodat de wet over een jaar zou kunnen ingaan. In het algemeen in het gebruikelijk dat een wet pas na 1 1/2 of twee jaar ingevoerd kan worden.
Worden rolmodellen veel gebruikt in de huidige reclamecampagnes?
Het is een feit dat steeds meer reclames van de branche ‘gedragen’ lijken te worden door bekende Nederlanders uit de sportwereld. BetCity trapte af met voormalig koning TOTO Andy van der Meyde en heeft inmiddels ook Wesley Sneijder, Sjaak Swart en Wim Kieft toegevoegd aan het team. Ook de bookmaker van de Staat ‘TOTO’ heeft met Dick Advocaat en Wilfred Genee duidelijk rolmodellen voor de reclame ingezet. De exploitanten met vergunning die in het buitenland gevestigd zijn, lijken minder gebruik te maken van dit soort reclame.
De eerste reacties
Andy van der Meijde is zeker iemand die zich kwalificeert als rolmodel en zal als minister Franc Weerwind het verbod op rolmodellen doorzet van de buis moeten verdwijnen uit de BetCity reclames. Hij noemde de regelgeving scheef omdat de overheid fors aan de kansspelen blijft verdienen en aan de andere kant deze via aanvullende regeltjes probeert te beperken. Hij gelooft er niet in dat reclames of rolmodellen veel invloed hebben op de keuze van mensen om te gaan gokken. Daarbij is ook gewoon vreemd om reclame voor een legale activiteit te beperken.